Wyobraźmy sobie uczelnię, która staje się bezkonkurencyjnym liderem na rynku edukacyjnym. To instytucja, która zrozumiała zmieniające się potrzeby studentów i skutecznie wykorzystała cyfrową rewolucję. W świecie, gdzie konkurencja jest zacięta a oczekiwania młodych ludzi rosną z roku na rok, tylko najlepiej przygotowane uczelnie odniosą sukces.
Rok 2025 to kluczowy moment, wymagający strategicznego myślenia i odważnych decyzji. Sukces będzie zależał nie tylko od jakości kształcenia, ale także od zdolności do szybkiej adaptacji, innowacyjności i skutecznego zarządzania wielopłaszczyznową zmianą. Dodatkowo w obliczu postępu cyfryzacji i zmieniających się trendów wśród studentów, trzeba nie tylko reagować, ale także przewidywać i kreować nowe możliwości.
Czy chcesz, aby Twoja uczelnia stała się wiodącym ośrodkiem akademickim na rynku, czyniąc nieprzewidywalne przewidywalnym?
Kluczowe elementy sukcesu w świetle raportów
W kadencji 2020-2024 Zgromadzenie Plenarne Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP) zleciło Fundacji Rektorów Polskich (FRP), we współpracy z Komisją ds. Strategicznych Problemów Szkolnictwa Wyższego (KSPSW), realizację projektu „Prognoza rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce do 2030 r.”, którego motto przewodnie brzmi:
„Adaptacyjność uniwersytetu: nieprzewidywalne czynić przewidywalnym”
Projekt ten, realizowany przez ekspertów FRP, członków Zespołu Ekspertów KRASP oraz uznanych specjalistów, miał na celu opracowanie średnioterminowej prognozy, uwzględniającej najważniejsze trendy, modele i kierunki rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce.
Przyjrzyjmy się bliżej pięciu wyróżniającym się w raporcie obszarom i zobaczmy, jak mogą pomóc uczelni wyjść na prowadzenie.
1. Dostosowanie do zmieniających się regulacji prawnych i systemowych
Ewaluacja jakości działalności naukowej
W 2022 roku przeprowadzono pierwszą ewaluację jakości działalności naukowej, która miała istotny wpływ na podział funduszy dla polskich uczelni. Kolejna ewaluacja zaplanowana jest na rok 2026.
Uczelnie, które chcą poprawić swoje wyniki, powinny skoncentrować się na wdrożeniu solidnych strategii badawczych i naukowych, a także zadbać o jakość dydaktyki. Warto zainwestować w rozwój kadr naukowych i zwiększać liczbę publikacji w prestiżowych czasopismach międzynarodowych, ponieważ to one będą miały kluczowy wpływ na wyniki ewaluacji.
Integracja z europejskimi standardami
Równocześnie uczelnie muszą przystosować swoje programy nauczania oraz metodologię badawczą do międzynarodowych standardów, zgodnie z założeniami Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego (EHEA) i Europejskiego Obszaru Badawczego (ERA). W tym kontekście kluczowe stają się: modernizacja programów, zapewnienie zgodności z międzynarodowymi ramami edukacyjnymi oraz podniesienie jakości badań naukowych.
Aby sprostać tym wymaganiom, uczelnie muszą nie tylko dbać o jakość swoich programów edukacyjnych, ale także o rozwój współpracy międzynarodowej, wymiany doświadczeń z zagranicznymi uczelniami oraz ilością wspólnie realizowanych przedsięwzięć.
2. Internacjonalizacja: Klucz do sukcesu na rynku globalnym
Przyciąganie zagranicznych studentów
Aby uczelnie w Polsce mogły skutecznie konkurować na rynku międzynarodowym, muszą rozwijać programy wymiany studenckiej, stypendialnej oraz umożliwiać studentom zdobywanie doświadczenia na arenie międzynarodowej. Praca nad przyciąganiem zagranicznych studentów to także inwestycja w rozwój marki uczelni na całym świecie.
Współpraca z zagranicznymi instytucjami
Nawiązywanie międzynarodowych partnerstw z uniwersytetami i instytucjami badawczymi to kolejny ważny krok w rozwoju uczelni. Tego rodzaju współpraca nie tylko umożliwia wymianę doświadczeń i wiedzy, ale także podnosi jakość badań naukowych i daje możliwość wspólnych projektów badawczo-rozwojowych.
Dlaczego globalne podejście to must-have?
Międzynarodowe kontakty otwierają uczelniom drzwi do współpracy z najlepszymi instytucjami na świecie. Wymiany studenckie, wspólne badania oraz programy „double degree” to tylko niektóre narzędzia, które mogą wzmocnić pozycję uczelni. Ale to nie wszystko - różnorodność kulturowa i obecność zagranicznych studentów wpływają na rozwój kompetencji międzykulturowych wśród kadry i studentów.
3. Wykorzystanie technologii w nauce i nauczaniu
Sztuczna inteligencja i cyfryzacja
Sztuczna inteligencja odgrywa coraz większą rolę w świecie edukacji. Dzięki niej uczelnie mogą wdrażać narzędzia do personalizacji nauki, które dostosowują materiały edukacyjne do indywidualnych potrzeb studentów. Z kolei cyfryzacja nauki umożliwia tworzenie baz danych, które ułatwiają gromadzenie, analizowanie i udostępnianie wyników badań.
Mikropoświadczenia i nowoczesne narzędzia edukacyjne
Zgodnie z analizą „Prognoza rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce do 2030 r.” mikropoświadczenia stają się coraz ważniejszym elementem w edukacji. Certyfikaty potwierdzające zdobycie konkretnych umiejętności umożliwiają studentom wyróżnienie się na konkurencyjnym rynku pracy. Uczelnie, które wprowadzą kursy zakończone mikropoświadczeniami, będą w stanie zaoferować bardziej elastyczną edukację, precyzyjnie dopasowaną do potrzeb rynku, a także zyskają możliwość lepszej monetyzacji swojej wiedzy eksperckiej. Dla studentów oznacza to natomiast szansę na zdobycie specjalistycznej wiedzy i praktycznego doświadczenia już w trakcie studiów, co ułatwi im start w karierze zawodowej.
Transformacja cyfrowa to już standard, nie luksus
Cyfryzacja i wykorzystanie sztucznej inteligencji w edukacji to niezaprzeczalnie technologiczny przełom. Nie ma tu mowy o nieuzasadnionym, chwilowym trendzie - to raczej przypadek bliższy wejściu usług “chmury” czy “dot comów” do porządku dziennego. Nowoczesne narzędzia edukacyjne, takie jak platformy online, interaktywne systemy nauczania czy kursy z mikropoświadczeniami stają się kluczowe dla poprawy efektywności dydaktycznej uczelni.
4. Kształcenie studentów i kadry: Priorytety na przyszłość
Zatrzymywanie talentów
Przyciąganie talentów to tylko połowa sukcesu - prawdziwym wyzwaniem jest ich zatrzymanie. Aby osiągnąć ten cel, uczelnie muszą oferować nie tylko nowoczesne programy nauczania, ale także perspektywy rozwoju zawodowego. Studenci chcą widzieć realne korzyści płynące z kontynuacji edukacji, a młodzi naukowcy potrzebują wsparcia w rozwijaniu swoich karier.
Przeciwdziałanie zjawisku dropoutu
Zjawisko dropoutu, czyli przedwczesne porzucanie studiów, staje się wyzwaniem, na które uczelnie muszą reagować. Według badań przeprowadzonych przez Ośrodek Przetwarzania Informacji Państwowego Instytutu Badawczego (OPI PIB), w ciągu ostatniej dekady ponad 1,3 miliona studentów zrezygnowało ze studiów (dropout), co stanowi aż 40% wszystkich zapisanych na uczelnie w latach 2012-2020.
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) ogłosiło nowy nabór wniosków w ramach Programu Fundusze dla Rozwoju Społecznego (FERS), który ma na celu wsparcie uczelni w działaniach przeciwdziałających dropoutom. Na dofinansowanie projektów przeznaczono aż 194 mln zł, a nabór trwa do 31 stycznia 2025 r. Więcej w tym temacie można przeczytać we wcześniejszym wydanianiu naszego newslettera gdzie szczegółowo omawiamy cały proces pozyskiwania funduszy.
5. Budowanie rozpoznawalności uczelni w internecie
Promocja w internecie
W dobie cyfryzacji marketing online stał się kluczowym narzędziem w pozyskiwaniu nowych studentów. Uczelnie powinny korzystać z platform mediów społecznościowych, blogów, webinarów oraz tworzyć treści, które pokazują unikalne cechy ich oferty edukacyjnej. Storytelling, angażujące kampanie i autentyczne treści wideo to tylko kilka sposobów, aby dotrzeć do młodego pokolenia. Ponadto dobrze prowadzony marketing pomaga w budowaniu relacji z absolwentami, którzy mogą stać się ambasadorami uczelni.
Budowanie silnej marki
Badania przeprowadzone przez firmę Branding Strategy Insider pokazują, że aż 60% konsumentów jest bardziej skłonnych do robienia interesów z firmą, która posiada silną markę osobistą. Kreowanie silnej marki uczelni to proces, który wymaga dbałości o jakość oferowanych programów edukacyjnych, sukcesy naukowe oraz współpracę z sektorem publicznym i prywatnym. Dzięki temu uczelnia przyciągnie nowych studentów oraz cenne partnerstwa biznesowe.
Krok w przyszłość: Co możesz zrobić już teraz?
Zmiany w edukacji dzieją się teraz, a kluczowe działania to inwestowanie w nowoczesne technologie, takie jak sztuczna inteligencja, platformy online i mikropoświadczenia, które odpowiadają na potrzeby rynku pracy. Ponadto uczelnie powinny intensyfikować współpracę z międzynarodowymi instytucjami, zwiększać globalną rozpoznawalność oraz zacieśniać relacje z sektorem prywatnym, pozyskując fundusze na badania i umożliwiając studentom staże. Wszystkie te działania wspierają jedną nadrzędną misję uczelni - służenie społeczeństwu poprzez edukację, badania i innowacje, które wspólnie wspierają rozwój społeczny i gospodarczy, uzupełniane przez inne formy zaangażowania społecznego.
Transformacja w szkolnictwie wyższym to proces, który powinien rozpocząć się teraz, aby uczelnia mogła skutecznie stawić czoła wyzwaniom przyszłości.
Zastosowanie mikropoświadczeń w praktyce: nowe horyzonty
Mikropoświadczenia to narzędzie przyszłości, które otwiera nowe horyzonty dla uczelni, pomagające sprostać wymaganiom na dynamicznie zmieniającym się rynku pracy oraz oczekiwaniom studentów. Dzięki nim uczelnie mogą elastycznie dostosowywać programy nauczania, umożliwiając studentom szybkie nabywanie konkretnych umiejętności, które zwiększają ich konkurencyjność na rynku pracy. Dzięki mikropoświadczeniom uczelnie szybko i skuteczne mogą wdrożyć strategie i innowacyjne rozwiązania, które pomogą zwiększyć zaangażowanie studentów oraz zmniejszyć ryzyko przedwczesnej rezygnacji ze studiów.
Nowoczesne technologie to klucz do transformacji polskiego szkolnictwa wyższego i fundament sukcesu uczelni.
